Uczcili pamięć ofiar KL Auschwitz-Jawischowitz

15 sierpnia 1942 roku do podobozu KL Auschwitz-Jawischowitz przybył pierwszy transport więźniów, skierowanych z obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz-Birkenau. Byli to Żydzi deportowani do KL Auschwitz z Francji. Podobóz Jawischowitz to pierwszy przypadek w niemieckim nazistowskim systemie obozowym wykorzystania więźniów do przymusowej niewolniczej pracy pod ziemią.

Utworzony w 1942 roku podobóz KL Auschwitz-Jawischowitz w 1944 roku osiągnął stan maksymalny tj. ponad 2500 osadzonych. Byli to więźniowie pochodzący z krajów całej ówczesnej okupowanej Europy - Polski, Francji, Holandii, Czech, Słowacji, Włochy, Belgii, Węgier, Jugosławii, Rosji, Austrii, Ukrainy, Niemiec. W 95% więźniami byli Żydzi, pozostałą część stanowiły osoby pochodzenia nieżydowskiego. Warunki pracy więźniów i życia w podobozie były bardzo ciężkie, panowała w nim wysoka śmiertelność, odbywały się też częste selekcje więźniów. Nie jest dokładnie ustalona liczba ofiar niemieckiego nazistowskiego podobozu KL Auschwitz-Jawischowitz, ale pochłonął on życie kilku tysięcy więźniów, z czego co najmniej 2 tysięcy ludzi zginęło tylko w następstwie samych przeprowadzanych w obozie selekcji.

Dziś KL Auschwitz – Jawischowitz  to Miejsce Pamięci.
Po podobozie zachował się oryginalny budynek łaźni obozowej i oryginalna betonowa latarnia w miejscu placu apelowego (wpisane do rejestru zabytków województwa małopolskiego w 1995 roku - Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków ), a w 1983 roku na terenie podobozu powstał pomnik upamiętniający jego ofiary.
Przy budynku obozowej łaźni stoją kopie betonowych figur wykonanych w 1944 roku na zlecenie kierownictwa obozu przez więźnia Jacquesa Markiela, oryginały znajdują się się w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau.  

W uroczystościach upamiętniających ofiary niemieckiego nazistowskiego obozu udział wzięły liczne delegacje.
W imieniu Prezesa Rady Ministrów Premiera Mateusza Morawieckiego wieniec złożyła Agnieszka Molenda-Kopijasz, Prezes Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenu - opiekuna Miejsca Pamięci, w imieniu Wojewody Małopolskiego Łukasza Kmity wieniec złożył  Marcin Przewoźniak, w imieniu Zarządu Województwa Małopolskiego złożyła wieniec Iwona Gibas Członek Zarządu Województwa Małopolskiego i Jakub Przewoźnik kierownik Agendy Zamiejscowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Wicekonsul Niemiec Pani Ursula Meyer.

Kwiaty oraz znicze złożyli przedstawiciele i delegacje: delegacja Powiatu Oświecimskiego, Gminy Oświęcim - Mirosław Smolarek Wójt Gminy Oświęcim wraz z wiceprzewodniczącym Rady Gminy Oświęcim Sławomirem Domżałem, Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie - Cecylia Radoń Zastępca Dyrektora, Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau - Wicedyrektor Andrzej Kacorzyk i Jacek Lachendro, Zakładu Górniczego Brzeszcze TAURON Wydobycie S.A., Zarządu Oddziału Gminnego ZOSP RP Brzeszcze - Tadeusz Morończyk, Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświecimskiej, Ośrodka Kultury w Brzeszczach - dyrektor Aleksandra Kącki, Sołectwa Jawiszowice - sołtys Łukasz Korczyk, Stowarzyszenia Forum Bezpartyjnych "Brzeszczot", Stowarzyszenie Pokolenia, delegacje stowarzyszeń i mieszkańców.

W imieniu  mieszkańców Gminy Brzeszcze kwiaty i znicze złożyli Radni Rady Miejskiej w Brzeszczach - Zbigniew Kolasa, Marek Gancarczyk, Jacek Wawro, Aleksander Zontek, Ryszard Foks oraz Burmistrz Brzeszcz Radosław Szot.